Regeling Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten
Succes blijft (nog) uit
Het was en is een novum in Nederland: per januari 2023 werkt de regeling Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB). Vooralsnog voor drie beroepsziekten, doel is uitbreiding. Financiering is er door een kleine opslag op de premie die alle werkgevers betalen voor arbeidsongeschiktheid; dat bevordert dat werknemers (noch werkgevers) zich geremd hoeven te voelen om een aanvraag te (laten) doen. Daarin verschilt de regeling van het gebruikelijke in andere landen, waar de betrokken werkgever voor kosten komt. De TSB vermijdt de in Nederland gangbare juridische en persoonlijke lijdensweg bij aansprakelijk stellen voor een beroepsziekte.
Stand van zaken
Minister van Gennip beschrijft 29 april in een brief aan de Tweede Kamer het gebruik.
- Eind 2022 sprak zij over – structureel – mogelijk 2.500 uitkeringen per jaar. In de vijf kwartalen sinds de start zijn er 295 aanvragen gedaan. De bewindspersoon schrijft: “We denken dat .. [dit] .. onder meer komt omdat de bekendheid van de regeling onder artsen en slachtoffers nog onvoldoende is.”
- Van de beoordeelde aanvragen is 76% afgewezen, dat is bijna het dubbele van de afwijzingen bij de regeling voor asbestslachtoffers. Ministerie en deskundigen analyseren dit nog. Vooralsnog blijkt dat bij een afwijzing meestal de diagnose onvoldoende gesteld was of dat de relatie tussen ziekte en werk onvoldoende aannemelijk was.
Lagere drempel, sneller erkenning
De minister zet in op verbeterde communicatie naar de doelgroepen, betere samenstelling c.q. vullen van dossiers, aanpassing van protocollen, begrijpelijker taalgebruik en breder betrekken van patiëntenorganisaties. Ze vertrouwt erop dat de TSB zo voor slachtoffers meer laagdrempelig is en sneller erkenning biedt voor hun leed. “Want het is ronduit schrijnend als je ziek wordt door je werk, zeker als dat jaren later is. Een goed functionerende TSB is dan hard nodig.”
KoMkanttekening
Hoogleraar Schaafsma e.a. schreven medio 2023 nog over de grote rol van bedrijfsartsen en arbeidshygiënisten bij de TSB-beroepsziekten: “nieuwe kansen” bij een zekere mate van specialisatie. Minister van Gennip rept met geen woord over een mogelijke rol van bedrijfsartsen en arbeidshygiënisten. Zouden ze die rol al vervullen bij onderkenning, diagnostiek, begeleiding, behandeling en preventie? Recente nieuws- of andere berichten over de TSB zijn op de sites van deze beroepsgroepen niet te vinden.
Het KoM-themadossier over de TSB
Aanvulling d.d. 23-5-24: medisch specialisten zijn zich ook steeds meer bewust van de relatie tussen klachten en werk. Onderkennen van deze relatie en verwijzen naar de bedrijfsarts kan op de lange termijn helpen om de instroom in de regeling op gang te helpen, maar vooral ook meer met preventie te doen. Zie onder andere het programma van het Symposium Adem-Arbeid Met dank aan Jurgen van der Baan voor deze aanvulling.