Veel werkgevers ‘controleren’ hun werknemers digitaal. Vakbond CNV liet ruim 2.000 werkenden bevragen: monitort hun werkgever (of opdrachtgever voor zzp’ers) hen met digitale middelen? Zo ja, hoe?
Een kwart ziet controle toenemen
Het onderzoeksrapport ‘Digitale monitoring en privacy’ bevat opmerkelijke uitkomsten.
– Volgens een op de vijf respondenten meet de werkgever met software of zij überhaupt aan het werk zijn.
– Bij een op de acht worden bezochte websites geregistreerd.
– Bij ruim een derde hangen er camera’s op de werkvloer.
– Een op de vijftig zegt dat er zelfs bijgehouden wordt hoe vaak en hoelang zij naar het toilet gaan.
Dit is geen kwestie van vandaag of gisteren.
– Bijna een kwart meent dat de controledrift van werkgevers de afgelopen drie jaar is toegenomen.
– Volgens vier op de tien weten werkgevers via digitale mogelijkheden meer over werknemers dan vijf jaar geleden.
Werkgevers gebruiken de informatie.
– Bijna een op tien respondenten zegt te zijn geconfronteerd met de data.
– Ruim een kwart is bang dat de informatie tegen hen kan worden gebruikt.
Wetsovertreding, burn-outklachten
De vakbond wijst erop dat juridisch gezien monitoring alleen bij uitzondering mag, zoals bij een ernstig vermoeden van misbruik. Gezien de veelheid van controle, spreekt de bondsvoorzitter van massale wetsovertreding.
Een nieuwsbericht van uitgeverij Rendement wijst erop dat monitoren van computergebruik zelfs niet mag “.. als de werknemer hiervoor schriftelijk toestemming heeft gegeven, omdat de werknemer een afhankelijkheidspositie heeft ten opzichte van de werkgever.” Ook geldt dat instemming van de ondernemingsraad nodig is voor het invoeren van controlemaatregelen.
Het blad ArboRendement legt een verband met burn-outklachten. Het voortdurend meten van prestaties kan eraan bijdragen dat werknemers zich opgejaagd voelen.
Arbeidsverhoudingen bedreigd
CNV-voorzitter Fortuin oordeelt hard. Hij ziet een bedreiging van de privacy, maar ook verslechtering van de verhoudingen: “Werkgevers gebruiken deze informatie dus daadwerkelijk tegen hun werknemers. .. We creëren hiermee een werksfeer van wantrouwen en onveiligheid. Dit tij moet snel keren. Het is mooi dat werknemers steeds meer hybride kunnen werken, maar als daar meer digitale monitoring en controle voor in de plaats komt, is dat geen winst maar vooral een grote achteruitgang in de vrijheid van werknemers.”
Naschrift 22 februari Werkgevers gehekeld
Henri Lepoutre reageerde op het CNV. Hij is bij de Algemene Werkgevers Vereniging Nederland adviseur juridische zaken en DPO, data privacy officer. Hij bekritiseert het nieuwsbericht, het zou feitelijk onjuist zijn, er kunnen ook andere goede redenen zijn voor monitoring van werkzaamheden. Maar hij stelt dat het qua strekking wel degelijk een belangrijk punt heeft. Hij hekelt het gedrag van veel werkgevers. “Er zijn nog te veel werkgevers die veelal enerzijds heel beducht zijn voor AVG-aspecten, maar tegelijkertijd bij andere toepassingen (hier: monitoring van werkzaamheden) niet voldoende nadenken over wat ze daarmee doen, waarom, en of er geen alternatieven zijn. .. voor zover het persbericht van het CNV .. strekt [tot] verantwoordingsplicht, rechtmatigheid en transparantie, heeft men het gelijk aan zijn zijde.”
Nieuwsbericht en onderzoek van CNV
