Een werknemer vroeg eind 2019, na bijna twee jaar ziekte, een WIA-uitkering aan. Hij ontving daarop een brief: hij zou worden opgeroepen voor een keuring over zijn recht op de uitkering. Hij begon meteen een voorschot te ontvangen. Ondanks aandringen kwam de keuring pas in september 2020. Hij bleek voor 78 procent arbeidsongeschikt. Toch mocht hij zijn voorschot niet houden, hij moest 15.000 euro terugbetalen. Hij had maar 24 weken voor zijn laatste werkgever gewerkt in plaats van de vereiste minimaal 26 weken. “Achteraf maakte het helemaal niet uit voor hoeveel procent ik afgekeurd zou worden, omdat ze van begin af aan al hadden geweten dat ik er geen recht op had.” Met zijn advocaat is hij inmiddels in hoger beroep.
Hoe kan dit?
De NOS beschrijft deze casus in een nieuwsbericht van 9 augustus. Het tekort aan verzekeringsartsen noopt tot verstrekken van voorschotten in afwachting van de keuring. Maar in ongeveer 15 procent van de gevallen blijkt er later geen recht op uitkering en moet het voorschot worden terugbetaald.
Reacties
De Landelijke Cliëntenraad meldt op haar site overrompeld te zijn door het enorme aantal meldingen over de WIA. Een reïntegratiebegeleider vraagt zich in NOS-nieuws af: “Hoe kan je nou na tien maanden bepalen of iemand tien maanden geleden nog ziek genoeg was om recht te hebben op een uitkering?” Verzekeringsarts–jurist-onderzoeker Faas vraagt op LinkedIn wanneer nou SZW stopt met capaciteitsslurpende wetgeving als Eerste Jaars Ziektewet Beoordeling en het duurzaamheidscriterium. Advocaten bepleiten onder meer UWV in gebreke te stellen. Zelfstandig verzekeringsarts Khoe reageert op Linkedin: “Het UWV zal het een zorg zijn dat er hoge bedragen aan dwangsommen worden betaald. Dat is allang ingecalculeerd door UWV en SZW. … En degene die er daadwerkelijk voor betaalt is natuurlijk de Nederlandse burger. Het is overigens weer een nieuwe extra markt voor juristen, andere adviseurs en calculerende burgers om een financieel graantje mee te pikken van het falen van de overheid. Dat dan weer wel.”
Actie?
UWV en het ministerie van SZW laten aan NOS-nieuws weten te werken aan een oplossing. We kunnen daar alleen maar uiterst nieuwsgierig naar zijn. De laatste keer dat minister Koolmees zich naar de Tweede Kamer toe uitliet over wat hij noemt “de mismatch tussen het aanbod van en de vraag naar sociaal-medische beoordelingen” was op 9 april. Die brief staat bol van voornemens: meer efficiëntie, omslag naar een regiemodel waarbij de verzekeringsarts een multidisciplinair team aanstuurt, overleg met sociale partners over weging van verschillende ingrijpende opties en maatregelen. “Verdere besluitvorming hierover is aan een volgend kabinet.”
Casus en reacties in NOS-nieuws
NASCHRIFT 31 AUGUSTUS Op 30 augustus hebben minister Koolmees en UWV laten weten voorschotten niet te zullen innen. De minister schrijft er een brief van 10 kantjes over aan de Tweede Kamer. Wat betreft structurele oplossingen ofwel ingrijpende maatregelen blijkt er geen voortgang ten opzichte van wat de bewindspersoon schreef op 9 april. Ook nu stelt hij dat besluitvorming aan een nieuw kabinet is. De brief van de minister