Het webinar is voorbij. KoM-leden en -gasten krijgen in de nieuwsbrief van 20 september een uitgebreide impressie.
De link om terug te kijken, op YouTube
Download de drie gegeven presentaties als PDF:
Marijn van der Heiden: AWVN Hybride werken Kwaliteit op Maat 080921
Jan Nieuweboer: Jan Nieuweboer Rabo hybride werken
Tinka van Vuuren: Tinka vV hybride werken lessen voor de arbodienstverlening
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
WEBINAR Kwaliteit op Maat
8 september 2021, 14-15.30 uur
DUURZAAM INZETBAAR HYBRIDE WERKEN
Deels thuis, deels op kantoor werken: het wordt dé praktijk voor werknemers in ‘hoofdarbeid’. Voor ons webinar hierover hebben we de sprekerslijst compleet!
Vanuit de AWVN, de Algemene Werkgevers Vereniging Nederland, informeert adviseur Marijn van der Heiden over enquêtering onder werkgevers over hybride werken.
De Rabobank is al gestart met hybride werken, ze evalueert de ervaringen waaronder ook effect op verzuim. Rabo’s innovatiemanager Jan Nieuweboer presenteert de resultaten, met medewerking van Ilse van Dijkman, bedrijfsarts bij de bank.
Hoogleraar Tinka van Vuuren deelt inzichten vanuit haar onderzoeken naar onder andere eigen regie op gezondheid onder medewerkers. Het huis van thuiswerkenden is als een eiland: de baas op afstand, weinig afleiding, geen reistijd, maar vaak extra belasting of zorgen. Vervallen goede gewoontes, steken slechte gewoontes de kop op? Tinka reflecteert ook op het gangbare gedachtengoed over hybride werken alsmede op de gegeven inleidingen. Prof. dr. Van Vuuren doceert Vitaliteitsmanagement aan de Open Universiteit en is senior consultant op hetzelfde vlak.
hoogwaardig – bondig – gratis – geen pe-punten
Waarom dit webinar?
Er ligt een uitdaging voor arbodienstverleners. De verwachting is dat er nieuwe kansen zijn vóór bevordering van duurzame inzetbaarheid en van oplossingen met name tégen burn-out(klachten). Risico’s en dilemma’s zijn er evengoed. De cijfers over verzuim en psychosociale arbeidsbelasting bij thuiswerk zijn niet eenduidig. Het KoM-webinar aan het begin van het werkseizoen ’21-’22 zet op een rijtje:
- wat zijn de plannen voor en eerste ervaringen met hybride werken, bij werkgevers en arbodienstverleners; wat kwam er naar voren als belemmeringen, wat bleken stimulerende factoren?
- wat zegt de wetenschap inzake vitaliteitsmanagement e.d. over (deze) kansen en bedreigingen voor duurzaam werken? Wat zijn denkbare verbeteringen? Hoe volgen we de komende tijd de ontwikkeling van het hybride werken, hoe sturen we bij?
U kunt zich aanmelden door uw naam per e-mail door te geven aan info@kwaliteitopmaat.com
of/en ..
Meer achtergrond
Over het initiatief van de Algemene Werkgevers Vereniging Nederland
‘Pop up-netwerk De plek van werk’
Over hybride werken bij de Rabobank
Het volledige artikel in NRC 28 mei 2021, voor NRC-abonnees
Jan Nieuweboer, innovatiemanager bij de Rabobank, over hybride werken
Over Tinka van Vuuren, haar onderzoek en overige activiteiten
Interview: Zijn werkgevers blij met lange thuiswerkdagen?
Expert bij de Nederlandse Stichting voor Psychotechniek
20 jaar preventie, interview ZonMW
Open Universiteit, overzicht van haar research
Documentatie
Uit de column van Prof. dr. Janka Stoker, hoogleraar Leiderschap en Organisatieverandering aan de RUG, in Het Parool van 12 augustus.
Het artikel in Het Parool, voor abonnees
Onderzoek over thuiswerk
Verschillende cijfers
Europese instelling Eurofound enquêteerde EU-ingezetenen op drie momenten in de pandemie. Ze vond een forse achteruitgang ten opzichte van 2019 en eerdere jaren wat betreft “mental well-being”, gemeten conform de standaard van de Wereld Gezondheids Organisatie. Nederland onderscheidde zich nauwelijks gunstig.
TNO vond wat betreft werknemers in ons land in 2020 een stijging van algemene gezondheid en een afname van burn-outklachten. Maar, schreven de auteurs: “De daling in burn-outklachten was al ingezet en zet (versterkt) door.” Wat betreft fysiek belastende arbeid zag TNO voorjaar 2021 over het geheel genomen een lichte daling; minder werknemers deden regelmatig zulk werk, maar meer werknemers deden dat soms.
Ziekteverzuim is een saldo van allerlei factoren. Over de jaren gezien is het hoe dan ook een indicatie voor de situatie ‘op de werkvloer’. Het verzuim in Nederland was sinds 2006 stabiel op of direct rond 4,0%. Per 2018 leek een stijging in te zetten, tot 4,5% in 2019. Over 2020 is het gestegen tot 4,7% volgens de jaarstatistiek van het CBS.
TNO kwam echter over 2020 op een jaarcijfer van 4,3%, een daling. TNO-medewerkers schreven bij de publicatie van de NEA dat niet is vastgesteld of dit een effect is van ‘corona’ of van andere factoren. Achtergronden bij het verschil tussen de bronnen zijn onduidelijk.
Thuiswerk gunstig voor arbeidsparticipatie?
Thuiswerken was eerder al gepromoted en enigszins gebruikelijk, bijvoorbeeld als vorm van Het Nieuwe Werken. Het Sociaal-Cultureel Planbureau bracht als een van de weinige een longitudinaal onderzoeksrapport, met een vergelijking van het thuiswerken in en vóór de pandemie. Dit met haar lang lopende Arbeidsaanbodpanel, waarin dezelfde mensen iedere twee jaar een vragenlijst invullen. De gegevens over het thuiswerken in de coronapandemie zijn verzameld in september-november 2020, toen onderwijs en kinderopvang nog open waren. De SCP-tabel geeft de ontwikkeling.
Enkele kernpunten van het SCP-onderzoek zijn de volgende.
- 86% van de thuiswerkers kon najaar 2020 thuis ongestoord werken, maar dat was lastiger voor vrouwen met jonge kinderen. Zes op de tien werknemers (vrouwen vaker dan mannen) hadden geen aparte werkruimte thuis.
- De pluspunten van thuiswerken zijn alle jaren: zeggenschap over de werktijden én de inrichting van de werkzaamheden, alsmede de iets betere werk-privébalans; in najaar van 2020 werden die drie wat meer gewaardeerd. Maar voor vrouwen met jonge kinderen verbeterde de werk-privébalans niet, ook niet bij thuiswerken vóór de coronapandemie
- Een minpunt van thuiswerken ontbrak volgens dit onderzoek* in de coronacrisis: stijging van overuren. Thuiswerken in de coronapandemie bespaarde de mensen gemiddeld rond 3 uur reistijd per week. In eerdere jaren viel de winst van minder reizen weg tegen meer overuren.
- Slechts een beperkt deel van de werknemers had grote problemen met verplicht thuiswerken. Onder meer alleenwonenden en mensen zonder aparte werkruimte thuis vonden het belastend, maar de verschillen met anderen zijn klein.
Als aandachtspunten voor (het beleid voor) hybride werken noemt het SCP onder meer het belang van maatwerk en keuzemogelijkheden voor de mensen. Ook tempert het bureau hoge verwachtingen: arbeidsdeelname van vrouwen, zeker die met jonge kinderen, blijkt door thuiswerken niet of slechts beperkt vergroot.
* Eerder genoemd TNO-onderzoek meldt daarentegen: ten tijde van de derde meting, in maart 2021, gaf bijna 30% van de thuiswerkers aan regelmatig over te werken. Een uitkomst nagenoeg gelijk aan die vóór de COVID-19 pandemie en ín 2020.
Het SCP-rapport “Thuis of terug naar kantoor”
‘Handboek arbeid en gezondheid’ uitgebreid
In de arbosector wordt het Handboek arbeid & gezondheid veel gelezen. Een aantal auteurs bracht een Corona-update, gratis toegankelijk
Financiële steun overheid
Minister Koolmees stelde – na een Kamermotie – € 5 miljoen beschikbaar, voor stimulansen en steun voor initiatieven om vitaal thuis te werken, dit in overleg met sociale partners. Hij meldt dat een deel van het geld naar Vitaal Bedrijf gaat. Dit is een initiatief van werkgeversorganisaties in het kader van het Nationaal Preventieakkoord (met financiële steun van VWS en SZW). Vitaal Bedrijf zal verbreding naar thuiswerk geven aan haar trajecten met scans, overzichten, advisering en opstellen van een gericht vitaliteitsprogramma. Ze richt een overlegstructuur in met branche- en werknemersorganisaties. Koolmees noemt het een belangrijke eerste stap dat Vitaal Bedrijf de relatie met de RI&E meer centraal stelt. Een aanknopingspunt voor arboprofessionals?
De brief van Minister Koolmees
Adviesaanvraag aan SER over hybride werken – Overheid legt verantwoordelijkheid bij sectorale sociale partners
Het kabinet heeft aan de SER advies gevraagd over de gevolgen van hybride werken. Wat kan de agenda zijn, wat zijn de stappen en randvoorwaarden voor een gezonde balans? Het advies wordt voorbereid door een ad hoc commissie waarin geen enkele arboprofessional zit.
Minister Koolmees benadrukt hierbij dat natuurlijk werkgevers in afstemming met werknemers bezien of en hoe hybride werken past. “In enkele cao’s zijn hier bijvoorbeeld ook al afspraken over gemaakt. Het SER-advies treedt dan ook niet in deze dialoog tussen werkgevers en werknemers.”
Wat staat er in de cao’s? De Algemene Werkgevers Vereniging Nederland meldde begin mei: 31% van de lopende of in 2021 ingaande cao’s bevat afspraken over thuiswerk, in 2020 was dat 8%. Vaak betreft het de thuiswerkvergoeding à € 2; informatie over materiële voorzieningen voor thuiswerk ontbreekt. FNV-leden zijn afgelopen jaar (veel) positiever gaan denken over thuiswerken, blijkens onderzoek van de bond.
De condities lijken dus gunstig voor een snelle, eensluidende advisering. Maar, het kabinet had al eind maart aan de SER advies gevraagd, liefst vóór 1 augustus uit te brengen. Navraag bij de afdeling perswoordvoering van de SER leert dat de SER verwacht het advies rond de jaarwisseling uit te brengen.
De SER over het advies Hybride werken
AWVN cao’s met afspraken over thuiswerk
AWVN, thuiswerkvergoeding en nieuwe cao’s
